Vierhouten, een gastvrij dorp, een unieke plek.

Vierhouten ligt aan de rand van een van de meest bijzondere natuurgebieden van ons land. De bossen worden na Vierhouten, als je verder weg raakt van geasfalteerde wegen, steeds rijker, wilder en leger. De heidevelden worden er uitgestrekter en de nachten zijn er donkerder. Het is een kostbaar gebied.

Het dorpje is van oudsher een toeristische bestemming met sterke aantrekkingskracht op natuurliefhebbers, wandelaars, fietsers. Mede doordat horeca er, in tegenstelling tot de religieuzere omliggende dorpen, op zondag geopend kon zijn heeft het dorp zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een culinaire bestemming. Het kent vele goede restaurants en gezellige terrassen. Het is met recht het culinaire hart van de Veluwe te noemen.

Het dorp en de omgeving zijn hiernaast een populaire en aantrekkelijke plek om te wonen voor wie er opgegroeid is, voor rustzoekers en natuurliefhebbers.

Deze drie elementen; wonen, recreëren en natuur moeten in balans zijn om het goed te laten werken. Deze balans staat momenteel onder druk.

We weten dat het slecht gaat met de Veluwe. De natuur staat onder druk door verstoring, door stikstofdepositie, door habitatverlies en vele andere zaken. In de bossen rondom Vierhouten is dit niet anders. We zullen anders met de natuur om moeten gaan om het tij te keren. We kunnen het ons niet veroorloven om er achterloos mee om te blijven gaan. Er zullen harde keuzes moeten worden gemaakt.

We zullen samen een nieuwe balans moeten vinden. Deze nieuwe balans kan in onze ogen winst voor iedereen opleveren. Natuurbescherming hoeft niet ten koste te gaan van woongenot of toeristme/recreatie. Alle partijen zullen kunnen profiteren van een gezondere natuur, een natuur van wereldklasse. Maar eerst moet het roer om.

Het Vierhouterbos lijdt onder verkeersdrukte: méér dan 1 miljoen motorvoertuigen per jaar.

Waar houdt het op?

Net buiten Vierhouten begint het grootste aaneengesloten bosgebied van de Veluwe. In dit gebied speelt zich een strijd af tussen commercie, gemak en natuurbescherming waarbij een van de meest bijzondere stukken natuur van de Veluwe, en daarmee ook van Nederland, nog steeds aan het kortste eind trekt.

Maar wat een klein lokaal probleem lijkt is eigenlijk van nationaal belang, want van wie is De Veluwe? Een ding wordt pijnlijk duidelijk: natuurschade hier heeft landelijke gevolgen.

Een actueel thema in de gemeentelijke politiek van Nunspeet en Epe is de verkeersdrukte over de Gortelseweg. Deze smalle weg is een erftoegangsweg, beheerd door de gemeentes, die de dorpjes Vierhouten en Gortel van oudsher met elkaar verbindt. Het is de enige geasfalteerde weg dwars door het meest lege en donkerste deel van de Veluwe. De weg snijdt midden door het grootste bos- en ook stiltegebied van ons vasteland en kronkelt letterlijk tussen de drinkplaatsen van het wild door. Op de afbeelding ziet u het gearceerde stiltegebied, met de enige weg die er doorheen loopt; de Gortelse/Vierhouterweg.

Een enorme toename van sluipverkeer en toeristisch verkeer over deze weg leidt tot steeds grotere verstoringen en stikstofdepositie in dit bijzondere Natura2000/habitatrichtlijn-gebied, leefgebied van vele beschermde diersoorten en in ons land zeldzame diersoorten. Als u er op mooie dagen uw ogen sluit waant u zich er eerder op het circuit van Assen dan in het midden van een kwetsbaar stiltegebied.

Door de enorme toename van het verkeer op deze weg, door toenemend toerisme, sluipverkeer, navigatie apps maar ook door verbreding met grasbetonranden, wordt het een steeds drukkere verkeersader waar inmiddels meer dan een miljoen motorvoertuigen per jaar rijden.

Met name het sluipverkeer dat al om 4.30 ‘s ochtends begint en met hoge snelheden rijdt, luidruchtige moteren en verkeer tussen zonopgang en zonsondergang verstoren het kwetsbare bos ernorm.

De weg is niet bedoeld voor, of ingericht op, doorgaand verkeer. Er zijn hierdoor veel wildaanrijdingen en hij is levensgevaarlijk voor bewoners, wandelaars en fietsers. Stichting Vierhouten Natuurbestemming wil dat er een einde komt aan deze onveiligheid, de geluidshinder, de enorme stikstof-fijnstofdepositie en onnodige verstoring in dit bijzondere bos.

Hoewel deze verkeersproblematiek, in samenhang met de roep om natuurbescherming al jarenlang veelvuldig door terreinbeheerders Staatsbosbeheer en Kroondomein ’t Loo evenals bewoners is aangekaart bij de gemeentebesturen van Nunspeet en Epe is er echter geen plan van aanpak voor de verkeersdrukte over de Gortelseweg en loopt de situatie steeds verder uit de hand. Terwijl boeren de stikstofproblematiek juist mede omwille van dit gebied te verstouwen krijgen, laten we lokaal toe dat de stikstofdepositie door verkeer toeneemt.

Er bestaat een angst dat inperking van het verkeer zal leiden tot economische schade bij horecaondernemers in Vierhouten, die hun verdienmodel steeds meer baseren op grotere verkeersstromen. De terrassen in Vierhouten nemen, bij gebrek aan een verplichte terrasvergunning, elk jaar in aantal en in grootte toe, wat afhankelijkheid van verkeers stromen vergroot, verkeersproblemen en parkeerproblemen in de dorpskern in de hand werkt, maar ook bijdraagt aan grote stromen gemotoriseerd verkeer door de natuur verderop. Met het huidige beleid waarbij enorme aantallen gemotoriseerd toeristisch verkeer door kwetsbare natuurgebieden bossen acceptabel wordt geacht, wordt sluipverkeer op de koop toegenomen en rijden er elke dag duizenden auto’s, veelal met hoge snelheden, over een smal weggetje door een van de meest kwetsbare natuurgebieden van ons land. Dat instandhouding van natuur en handhaving van de Wet Natuurbescherming geen gemeentelijke maar provinciale taak is compliceert de zaak.

Wij maken een radicale keuze: er is geen balans tussen wonen, recreëren en natuur mogelijk zolang de natuur genegeerd wordt.